“Het echte probleem zit onder de klacht aan de oppervlakte, zichtbaar en voelbaar.”
Vanuit mBraining spreken wij over onze 5 intelligenties, waarvan er op dit moment door de neurowetenschappen drie zijn geaccrediteerd als brein (ze hebben ergens aan te voldoen). Dat zijn natuurlijk ons hoofd, ons hart en ons buikbrein (maag-darmstelsel). En zoals je waarschijnlijk al eens eerder hebt ervaren zijn er nog meer intelligenties die een rol spelen in hoe wij ons uiteindelijk gedragen. Binnen mbraining spreken we dan over ons 4e en 5e intelligentie, oftewel ons autonome zenuwstelsel en ons bekkenbrein (dit was overigens binnen de wetenschap al in het begin van de vorige eeuw bekend (net als het buikbrein)).
Dat autonome zenuwstelsel is echt fenomenaal in het reguleren, organiseren en selecteren wat er gebeurt in ons lichaam. Het is als ware een monitor die op onbewust niveau scant wat er in ons lichaam afspeelt en gelijktijdig de buitenwereld scant. En dat gaat allemaal buiten ons bewustzijn om. Daarom heet het ook autonoom. En op basis hiervan KEUZES maakt omtrent wat er nodig is. Stephen Porges noemde het ons 6e zintuig. Met als doel om homeostase of balans te bewerkstelligen.
Alle patronen die je herkent als;
- Altijd maar doorgaan
- Perfectionisme
- Pleasen
- Jezelf wegcijferen
- Geen hulp kunnen vragen
- Gezien willen worden
- Het goed willen doen voor de ander
- Interne conflicten
- Onzekerheden en faalangst
- Niet gehoord worden
- Etc
Die hun oorsprong hebben in allerlei oorzaken nestelen zich uiteindelijk in je autonome zenuwstelsel als neurale netwerken in het autonome zenuwstelsel. En omdat het autonome zenuwstelsel een grote rol speelt bij de aansturing van de andere breinen, kun je je misschien voorstellen waarom mensen vaak weer terugvallen in hun oude patronen. Totdat…..je met het autonome zenuwstelsel (het lichaam) gaat werken.
Overigens alle patronen waar je blij mee bent en automatisch gaan, hebben zich ook in het autonome zenuwstelsel genesteld. Een van de kenmerken om als brein door het leven te mogen gaan is de capaciteit van leren. Het autonome zenuwstelsel leert. Alles wat zich in jouw AZS heeft genesteld, heeft zich daar genesteld door middel van conditionering, dan wel klassiek, dan wel instrumenteel, dan wel door hoger order conditionering.
Om je nog even wat meer achtergrond in het autonome zenuwstelsel te geven. In 1994 introduceert Stephen Porges zijn Poly Vagaal Theorie. Voor die tijd was de indeling van het AZS verdeelt naar twee tegenstelde patronen. Het sympathische (SP) en parasympatische(PSP) deel van je AZS. De een, je SP tak zorgde voor de stress respons en de ander PSP zorgde voor de ontspanning. In moeilijke termen de vecht en vlucht respons versus de rust en verteringsrespons.
In in 1994 komt Porges dan met de Poly-vagaal theorie, die momenteel erg veel aandacht krijgt met name ook vanuit de trauma- en lichaamswerk hoek. En terecht! Wat stelt deze theorie?
Porges poneert dat het de PSP tak van het autonome zenuwstelsel bestaat uit 2 takken. Het is onze zwervende zenuw die ontspringt als 10e hersen zenuw en dan als het ware door ons lichaam zweeft of zwerft. In het Nederlands noemen wij het de zwervende zenuw. In het Latijns heet het de Nervus Vagus. Het bijzondere aan het werk van Porges is dat hij ontdekte dat deze zwervende zenuw eigenlijk uit drie delen bestaat;
- Een neuraal netwerk dat ons hart, onze longen, ons gezicht, stembanden, ogen, oren en dwarsgestreepte gezichtsspieren met elkaar verbindt – hij noemde dit het Ventrale (voorkant) vagale circuit (VVC), ookwel ons sociale zenuwstelsel of zoals Porges het noemde de Love bundle.
- Een neuraal netwerk dat onze organen die onder onze longen bevinden met elkaar verbindt, denk hierbij aan maag-darm kanaal, lever, alvleesklier, milt etc. – Hij noemde dit het dorsale (achterkant) vagale circuit (DVC)
- Terwijl bovenstaande takken niet via het ruggenmerg lopen, loopt de 3e tak van het PSP systeem via het ruggenmerg en komt aan de onderkant vrij en innerveert ons bekkenbrein – ookwel onze bekken zenuwen.
Naast deze zwervende zenuw, het PSP deel van ons Autonome zenuwstelsel, bestaat er dan natuurlijk nog ons SP autonome zenuwstelsel, oftewel onze “vecht en vlucht response”.
Deze indeling is om meerdere redenen belangrijk. De theorie poneert namelijk ook dat wij als mensen eerst naar de nieuwste (en snelste) gaan (VVC) – “tend & befriend”, dan naar de tweede respons (“vecht & vlucht response”) om vervolgens te eindigen met de oudste (DVC) – “de freeze response”.
En wat je misschien weet is dat de ontwikkeling van ons autonome zenuwstelsel terug gaat naar de tijd toen we nog reptielen waren. De eerste tak die zich ontwikkelde was DVC. Pas daarna ontstond in ons lichaam het sympathisch en als laatste ontstond de VVC tak (in de tijd dat er zoogdieren ontstonden).
En nog een mooi weetje die een giga impact heeft op coaching is het feit dat als een kind wordt geboren, zij sympathisch dominant wordt geboren (logisch), dat de VVC tak er al ligt in structuur en dat deze zich in de eerste 2/3 jaar ontwikkelt.
Het ontwikkeld het sterkste als er veel geborgenheid en liefde is in het systeem, veel huid op huid contact en het als baby echt gezien wordt. Als dit aanwezig is, wordt er myeline (een soort conductor stof) afgezet op de Nervus Vagus, waardoor het signaal sneller wordt verwerkt. Met andere woorden, het kan sneller reageren.
Tot zover even het WAT omtrent ons Autonome zenuwstelsel. Het moge duidelijk zijn dat ons autonome zenuwstelsel een key rol heeft in hoe wij ons gedragen. En dus is de implicatie voor coaches dat alléén werken met onze cognitie echt niet voldoende is om een transformatie te bewerkstelligen. We hebben met het autonome zenuwstelsel te werken, of te wel ons lichaam.
En hoe dan?
Naast wat we je leren in de mBIT Coach & Master Coach Opleiding over hoe je kunt communiceren met het lichaam met en zonder woorden en het weer kunt uitlijnen, zijn er activiteiten die al eeuwenoud zijn om een klant in een andere beweging te krijgen.
Zingen, dansen, bewegen, in de natuur, ademhaling natuurlijk, hummen, drummen, creatief met kunst, dieren en ga zo maar door. Wie weet kan je dat eens verbinden met je huidige manier van coachen en/of begeleiden.
Als jij een volgende stap wil maken om te leren met het lichaam te werken, als coach of begeleider, ben je van harte welkom op één van de mBIT Coach Certificatie Trainingen welke in heel Nederland worden gegeven.